Σταδιακά
η Ελλάδα ενισχύει την παρουσία της στην Αν. Μεσόγειο
Του
Θοδωρή Γιάνναρου
Η
Ελλάδα έχει εδώ και δύο χρόνια ξεκινήσει μια έξυπνη και ενεργητική εξωτερική
πολιτική, που συνοδεύεται και από πρωτόγνωρη εξοπλιστική διάθεση και που από
κοινού, αργά αλλά σταθερά την αναδεικνύουν σε μεσογειακή δύναμη, κάτι που
κανείς πλέον δεν μπορεί ν’ αμφισβητήσει, παρά τις όποιες δυσκολίες εμφανίζονται
στον ορίζοντα και παρ’ όλες τις εύλογες σκέψεις που δημιουργούνται!
Για
αρκετά χρόνια, η Ελλάδα ήταν συνώνυμη με την οικονομική παρακμή και τον
ευρωπαϊκό εξοβελισμό. Η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε αρκετά μεταξύ 2007 και
2014, οδηγώντας εκατοντάδες χιλιάδες στην ανεργία ή στην ξενιτιά. Μεταξύ 2015
και 2019, ήρθε και το “κερασάκι” στην τούρτα με την κατά τ’ άλλα “προοδευτική”
διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ υπό τον Αλέξη Τσίπρα που από κεκτημένη ταχύτητα και κατά
συρροήν, έστελνε ανάμεικτα μηνύματα απροσδιόριστων προθέσεων στις Βρυξέλλες
σχετικά με τα προγράμματα διάσωσης της Ελλάδας. Εκεί παρά λίγο να μπει και η
οριστική ταφόπλακα…
Από
τον Ιούλιο του 2019, που η Νέα Δημοκρατία κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές με
συντριπτική νίκη, κάτι φάνηκε ν’ αλλάζει. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης
εξελέγη με εντολή από τους Έλληνες πολίτες, να επαναφέρει τη χώρα πίσω στην
“κανονικότητα”. Ωστόσο, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, η εθνική οικονομία
εξακολουθούσε να βρίσκεται σε παρακμή και οι μεταρρυθμίσεις δεν ήταν πάντα
επιτυχείς… αλλά αυτό που κανένας δεν μπορεί ν’ αμφισβητήσει είναι, πως
γινόντουσαν και συνεχίζουν να γίνονται σοβαρές προσπάθειες και ευτυχώς για τη
χώρα υπάρχει η πολιτική βούληση, χαραγμένη σε τσιμέντο!
Σήμερα
κανείς δεν θα μπορούσε να αρνηθεί, πως ένας ανανεωμένος άνεμος αισιοδοξίας
σαρώνει τη χώρα, παρ’ όλες τις δυσκολίες και τα προβλήματα που φθάνουν κατά
κύματα. Η οικονομία προβλέπεται να αναπτυχθεί δυναμικά και το 2022, με μεγάλες
επενδύσεις από ξένες εταιρείες, που προγραμματίζονται για τα χρόνια που
έρχονται. Ακόμη και οι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας αναβάθμισαν
και θα αναβαθμίσουν περαιτέρω, την αξιολόγηση τους σχετικά με την Ελλάδα -το
ποτάμι, νομοτελειακά, είναι πλέον αδύνατον να γυρίσει πίσω! Ο δρόμος δείχνει
μόνο μπροστά.
Ωστόσο,
η προβλεπόμενη οικονομική ανάπτυξη από μόνη της δεν μπορεί να εξηγήσει την
ελληνική θετικότητα. Υπάρχει μια νέα αίσθηση εθνικής εμπιστοσύνης μετά από 10
χρόνια επώδυνης λιτότητας και μεταρρυθμίσεων που επέβαλε η ΕΕ με τα λάθη της
Γερμανίας και της Μέρκελ. Παρά το σχετικά μικρό μέγεθος και τον πληθυσμό της, η
Ελλάδα έχει πολλούς λόγους να νιώθει αυτοπεποίθηση, όντας η παλαιότερη ίσως
κοινοβουλευτική δημοκρατία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική
Μεσόγειο, και πλήρως ενσωματωμένη στη Δύση. Είναι δύσκολο να υποτιμηθεί η
γεωστρατηγική αξία της Ελλάδας, η οποία απολαμβάνει μια προνομιακή θέση μεταξύ
τριών ηπείρων, διαθέτοντας συνάμα τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στον κόσμο. Τα
λιμάνια του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης και της Αλεξανδρούπολης λειτουργούν ως
πύλες εισόδου στην ΕΕ και στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Προστιθέμενη βέβαια
αξία δίνει και η ανακάλυψη μεγάλων αποθεμάτων φυσικού αερίου στην Ανατολική
Μεσόγειο, που θεωρητικά σημαίνει, ότι η χώρα μας θα μπορούσε κάποια στιγμή στο
όχι και τόσο μακρινό μέλλον, να λειτουργήσει και ως ενεργειακός κόμβος μεταξύ
των ευρωπαϊκών αγορών και των περιφερειακών παραγωγών…
Από
την ενίσχυση των δεσμών με τον Χαλίφα Χάφταρ στον εμφύλιο πόλεμο στη Λιβύη
μέχρι την παροχή βοήθειας μετά την πρόσφατη έκρηξη στο λιμάνι στη Βηρυτό, και
την αμυντική συνδρομή στην Σαουδική Αραβία με τους Patriot, η Ελλάδα είναι
σιωπηλά παρούσα. Αυτή η αυξημένη συμμετοχή δεν προέρχεται από το πουθενά. Το
τέλος των πολέμων της Γιουγκοσλαβίας στα τέλη της δεκαετίας του 1990 έχει
επαναπροσανατολίσει το ελληνικό ενδιαφέρον προς τη Μεσόγειο. Για την Ελλάδα, η
Μεσόγειος αποτελεί σε κάθε περίπτωση, πηγή απειλών μεν, αλλά και σημαντικών
προκλήσεων δε. Εκεί βρίσκεται το μέλλον της χώρας μας.
Λόγω
της γεωγραφικής της εγγύτητας, η Αθήνα δεν έχει την πολυτέλεια να αγνοεί τις
εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Ο συνεχιζόμενος συριακός
εμφύλιος έχει προκαλέσει μια σοβαρή ανθρωπιστική κρίση, οι επιπτώσεις της
οποίας είναι ακόμα αισθητές και θα συνεχίσουν να είναι αισθητές για όσο
τουλάχιστον συνεχίζουν οι εχθροπραξίες… Κανείς δεν μπορεί να αποκρύψει πως ο
πόλεμος αυτός, έχει ωθήσει χιλιάδες οικογένειες Σύριων να βρουν καταφύγιο στα
ελληνικά νησιά και την ηπειρωτική χώρα. Η Αθήνα υποστηρίζει τον διεθνή
συνασπισμό κατά του Ισλαμικού Κράτους, αν και δυστυχώς μόνο υλικοτεχνικά.
Για
μια χώρα που υπερηφανεύεται ότι είναι η προέλευση του δυτικού πολιτισμού, η
θέση της εντός της ΕΕ είναι υψίστης σημασίας. Παρά την ένταξη της Βουλγαρίας
και της Ρουμανίας το 2007, η Ελλάδα εξακολουθεί να αισθάνεται μάλλον
απομονωμένη και αποκομμένη από την υπόλοιπη ΕΕ. Υπάρχει εκτεταμένη απογοήτευση
επειδή οι περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν φαίνονται διατεθειμένες να
αντιμετωπίσουν τις νεο-οθωμανικές φιλοδοξίες του Ερντογάν και τη βρώμικη
στρατηγική του στην ευρύτερη περιοχή. Η ελληνική κυβέρνηση έχει επανειλημμένα
ζητήσει την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας, χωρικά όμως ουσιαστικό
αποτέλεσμα μέχρι σήμερα. Το καθεστώς Ερντογάν αμφισβήτησε και συνεχίζει να
αμφισβητεί τη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923 που καθόρισε τα σημερινά σύνορα
μεταξύ των δύο χωρών. Αν και η συνθήκη έφερε μόνο ειρήνη και σταθερότητα, η
Άγκυρα έχει προβάλει αβάσιμες εδαφικές αξιώσεις κατά της Ελλάδας. Ταυτόχρονα, η
Άγκυρα προσπάθεια με κάθε τρόπο να εμποδίσει Κύπρο και Ελλάδα να εκμεταλλευτούν
τα δικά τους αποθέματα υδρογονανθράκων και ως ένα βαθμό το έχει πετύχει, ειδικά
μετά την αμερικανική κωλοτούμπα με τον αγωγό EastMed..
Έτσι,
η Ελληνική κυβέρνηση προχωρώντας ένα βήμα παραπάνω, επενδύει σε διμερείς
συμφωνίες και συνεργασίες για να αντισταθμίσει την αποτυχία της ΕΕ να
προστατεύσει την Ελλάδα. Παραδοσιακά, η Ελλάδα διατηρεί στενούς αμυντικούς
δεσμούς με την Ουάσιγκτον και το Παρίσι. Ο πρώτος υπήρξε ο κύριος σύμμαχος της
Ελλάδας λόγω των ιστορικών δεσμών και της μεγάλης ελληνικής κοινότητας που ζει
στις ΗΠΑ, ενώ η δεύτερη υπήρξε ο στενότερος σύμμαχος της Ελλάδας στην Ευρώπη,
έχοντας αλληλένδετες πολιτικές αξίες και πολιτιστικούς δεσμούς. Δεν είναι
καθόλου τυχαίο ότι η Αθήνα έχει αγοράσει 3 φρεγάτες και πολεμικά αεροσκάφη από
τη Γαλλία και προτίθεται να αγοράσει και 5 κορβέτες GoWind, ενώ από την άλλη
αναβαθμίζει τον στόλο των 86 F-16 που ήδη κατέχει και διαπραγματεύεται την
αγορά μιας τουλάχιστον μοίρας των κορυφαίων stealth αμερικανικών μαχητικών
F-35.
Επιπλέον,
η Αθήνα έχει διαμορφώσει μια στρατηγική περιφερειακής εξισορρόπησης
συνεργαζόμενη με βασικές γειτονικές χώρες όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος. Τόσο η
Ιερουσαλήμ όσο και το Κάιρο έχουν κοινές ανησυχίες με την Ελλάδα, ως προς τις
τουρκικές διεκδικήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Η υποστήριξη της Άγκυρας προς
τη Χαμάς και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα έχει εξοργίσει το Ισραήλ και την
Αίγυπτο αντίστοιχα και αυτό σίγουρα συμφέρει την Ελλάδα που έχει σπεύσει να το
εκμεταλλευθεί. Επιπλέον, η ελληνική κυβέρνηση έχει προσεγγίσει φιλοδυτικές
αραβικές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που
έχουν τα δικά τους προβλήματα με τη νεοϊσλαμιστική υστερία της Τουρκίας.
Λόγω
της θέσης της, η Ελλάδα θα μπορούσε εύκολα να αναπτύξει στρατιωτικά μέσα για
τις προσπάθειες συλλογικής ασφάλειας στην περιοχή. Είναι μια από τις λίγες
χώρες του ΝΑΤΟ που ξοδεύει περισσότερο από το 2% του ΑΕΠ της για την
άμυνα,αναλογικά ίσως και να δαπανά για την άμυνά της περισσότερα απ’ ότι οι
ίδιες οι ΗΠΑ. Ο Ελληνικός Στρατός και η Πολεμική Αεροπορία έχουν συμμετάσχει σε
πολυάριθμες αποστολές του ΝΑΤΟ συμπεριλαμβανομένου του Αφγανιστάν. Το Ελληνικό
Πολεμικό Ναυτικό έχει επιχειρήσει στην Ανατολική Μεσόγειο, συμβάλλοντας στην
απομάκρυνση ξένων υπηκόων από τον Λίβανο -το 2006 και τη Λιβύη -το 2014.
Επιπλέον, η χώρα μας διαθέτει σημαντικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις, ζωτικής
σημασίας για τη ασφάλεια της Δύσης.
Στο
πλαίσιο αυτό, η Αθήνα δημιουργεί μια νέα γεωπολιτική ταυτότητα ως προπύργιο της
Δύσης στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να έχει νέες ευθύνες
στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ/ευρωπαϊκού σχεδιασμού σε θέματα που άπτονται της
περιφερειακής ασφάλειας. Έτσι, η Ελλάδα μπορεί να γίνει πάροχος ασφάλειας που
θα προστατεύει τα συμφέροντα της Δύσης σε μια διαχρονικά ασταθή περιοχή.
Θέλει
όμως, Υπομονή, Επιμονή, Συνέπεια και Συνέχεια, διανθισμένες με λίγο παραπάνω
Τσαμπουκά και Τόλμη! Τα 12 ναυτικά μίλια πρέπει να είναι η επόμενη κίνηση, τώρα
που τα πάντα σχεδόν είναι υπέρ μας… ακόμα!
Πηγή:capital.gr
Δημοσίευση σχολίου