Κυπριακό: Άσκηση πιέσεων και εκβιασμών επί του Νίκου Αναστασιάδη εν όψει συνομιλιών
Γιάννος Χαραλαμπίδης
Ποιο σκηνικό διαμορφώνεται μετά τις «εκλογές» στα κατεχόμενα και πώς ενεργούν Μέρκελ – ΟΗΕ – Η Τουρκία πάει σε άτυπη Πενταμερή αλλά για να θέσει ό,τι θέλει στο τραπέζι, τη στιγμή που ο Ερντογάν έχει δυο επιλογές αντίδρασης εάν «επανεκλεγεί» ο Ακιντζί
Κυρίως οι Γερμανοί έχουν στείλει το μήνυμα ότι οι κινήσεις στο Κυπριακό θα είναι ταχύτατες στο επόμενο διάστημα. Μπροστά θα βάλουν την απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ, Τζειν Χολ Λουτ, για να προχωρήσει σε μιαν άτυπη αρχικά συνάντηση, σε επίπεδο Πενταμερούς, κατόπιν πρόσκλησης του Γ. Γραμματέα του διεθνούς Οργανισμού και εν συνεχεία σε μια επίσημη Πενταμερή, όπου θα τεθούν οι τελευταίες πινελιές στη λύση. Αρχικά, η Γερμανία φαίνεται ότι απέσπασε την σύμφωνο γνώμη της Τουρκίας για την άτυπη Πενταμερή, με την προϋπόθεση ότι, ανεξαρτήτως του ποιος θα εκλεγεί σήμερα ως κατοχικός ηγέτης, θα θέσει ό,τι αυτή επιθυμεί στην ατζέντα των συνομιλιών. Η Καγκελάριος Μέρκελ θέλει να υπάρξουν αποτελέσματα ώς το τέλος της δικής της Προεδρίας στην Ε.Ε. Εξ ου και το γεγονός ότι το χρονοδιάγραμμα για τις κυρώσεις λήγει στη Σύνοδο του Δεκεμβρίου. Συνεπώς, είτε θα συγκληθεί άτυπη Πενταμερής πριν από τον Δεκέμβριο ή αρχές του επόμενου έτους. Και στην πρώτη και στη δεύτερη περίπτωση η Άγκυρα γλιτώνει τις κυρώσεις, εκτός και αν προκύψει ναυάγιο πριν από τον Δεκέμβριο. Και τότε, όμως, θα σκεφτούν πολύ οι εταίροι εάν, πώς και πότε θα επιβάλουν κυρώσεις. Οι πληροφορίες αυτές είναι διασταυρωμένες και από τις Βρυξέλλες και από τη Λευκωσία και από την Αθήνα. Και έχει δοθεί το πράσινο φως από την ελληνική Κυβέρνηση, καθώς και από την κυπριακή, η οποία αναμένει την άφιξη της κ. Λουτ στην Κύπρο για να μάθει διά ζώσης τις θέσεις και τις προθέσεις του ΓΓ του ΟΗΕ.
Τα διαβατήρια, οι διαρροές και οι μυστικές υπηρεσίες
Πώς η Αθήνα υποχώρησε από την υφαλοκρηπίδα στα 6 ν.μ.
Σε ποιες συνομιλίες πάμε και γιατί δεν είναι πρόταξη η Αμμόχωστος
Τι σημαίνει ότι ο τουρκικός στόλος δεν είναι σε θέση μάχης
Γιατί οι ΗΠΑ ανησυχούν για το Αιγαίο
Μπάζει νερά λόγω Ερντογάν
Επί του παρόντος εκείνο που είναι γνωστό σε όλους είναι η πρόθεση του ΓΓ του ΟΗΕ σε συνεννόηση με τη Γερμανία να συγκληθεί άτυπη Πενταμερής. Βεβαίως, η κ. Μέρκελ ήλπιζε ότι η κατάσταση θα ήταν πιο ομαλή. Όμως, ο αρχικός σχεδιασμός άρχιζε να μπάζει νερά λόγω του ρήγματος το οποίο προκύπτει από τις νέες τουρκικές προκλήσεις, που άφησε όλους τους εμπλεκόμενους εκτεθειμένους. Η Γερμανίδα καγκελάριος δεν επιθυμεί τη ρήξη με την Άγκυρα και δη την επιβολή κυρώσεων, αλλά ούτε και την κλιμάκωση της έντασης. Ως εκ τούτου χρησιμοποιεί τις θέσεις των Αθηνών και της Λευκωσίας ότι είναι έτοιμες για διάλογο. Εκτιμάται, δε, ότι εάν γίνουν βήματα στο Κυπριακό, τότε ανάλογα βήματα θα προκύψουν και στα Ελλαδοτουρκικά.
Οι ώμοι του Προέδρου και η τελευταία ευκαιρία
Ήδη, κυρίως το ΑΚΕΛ, αλλά και η ηγεσία του ΔΗΣΥ, δημιουργούν το κλίμα ότι η επανεκλογή Ακιντζί ανοίγει τον δρόμο για την τελευταία, όπως είπε ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ευκαιρία για το Κυπριακό, παρότι τα ίδια λέγονται κάθε φορά. Όπως δηλαδή και προ του Κραν Μοντανά, όταν ο τότε ΥπΕξ Γ. Κασουλίδης ισχυριζόταν ότι ή θα πάμε σε λύση ή θα καταλογιστούν ευθύνες στην Τουρκία. Εν πάση περιπτώσει, η πίεση στρέφεται από τώρα στους ώμους του Προέδρου Αναστασιάδη, τον οποίον οι πρώην συνεργάτες του, αλλά και σε διάφορους χώρους τα στελέχη του ΔΗΣΥ, κατηγορούν ομού μετά των στελεχών του ΑΚΕΛ ότι οδηγεί το Κυπριακό προς τη διχοτόμηση και ότι με τη νέα πρωτοβουλία θα είναι η τελευταία του ευκαιρία. Όσο, δε, για την αντιπολίτευση, του λεγόμενου ενδιάμεσου χώρου, είναι πρόδηλη η αδυναμία άρθρωσης εναλλακτικής πρότασης και στρατηγικής. Περιορίζεται σε μιαν αντιπολιτευτική πολιτική, που ασκείται πολύ περισσότερο για σκοπούς ψηφοθηρίας και πολύ λιγότερο για την αντιμετώπιση των όποιων κινδύνων θεωρούν ότι μπορούν να προκύψουν από την πιθανότητα επανέναρξης των συνομιλιών χωρίς την ανάκληση του ανοίγματος της Αμμοχώστου και χωρίς την εκ των προτέρων επιστροφή της πόλης στου νόμιμους κατοίκους της όπως οι Συμφωνίες Κορυφής Κυπριανού – Ντενκτάς και τα ψηφίσματα του Σ. Ασφαλείας καθορίζουν.
Τι πιστεύει ο Ακιντζί και ο Τατάρ;
Ποιο είναι, λοιπόν, το σκηνικό; Αληθές είναι ότι στα κατεχόμενα και ο Ακιντζί και ο Τατάρ είναι ενήμεροι για τα επόμενα βήματα στο Κυπριακό. Ημέτεροι που έχουν ενημερωτικές επαφές με ξένους δημιουργούν κλίμα ότι η επανεκλογή Ακιντζί στα κατεχόμενα ανοίγει τον δρόμο στις συνομιλίες, σε Πενταμερή και λύση, ενώ η εκλογή Τατάρ δυσκολεύει την κατάσταση διότι θα θέσει διά των Τουρκοκυπρίων ζήτημα νέων διχοτομικών μορφών λύσεως πέραν της Ομοσπονδίας, ως να μην είναι, για παράδειγμα, η ομοσπονδία των δυο συνιστώντων κρατών διχοτομική, όταν: Α) Δεν θα επιστρέψουν οι πρόσφυγες ή οι Ελληνοκύπριοι στον βορρά, παρά μόνο σε ποσόστωση. Και αυτοί που θα επιστρέψουν δεν θα έχουν δικαίωμα ψήφου σε εθνικές εκλογές, παρά μόνο στις ευρωεκλογές και σε τοπικές εκλογές. Δηλαδή θα είναι ο βορράς άλλο κράτος. Β) Η εκ Περιτροπής Προεδρία θα συμβολίζει τη διχοτόμηση της εκτελεστικής εξουσίας. Γ) Το κατάλοιπο εξουσίας θα ανήκει στα κρατίδια. Αρχικώς υποστηρίζαμε ότι το κατάλοιπο δεν θα ανήκε στα κρατίδια, διότι θα σήμαινε πρωτογενή εξουσία στα κρατίδια και συνθήκες συνομοσπονδίας. Στην ΕΕ η λογική αυτή ονομάζεται αρχή της επικουρικότητας. Και τονίζεται επί τούτου ότι, όσες εξουσίες δεν ανήκουν στις Βρυξέλλες, ανήκουν στα κράτη στα οποία ανήκει η κυριαρχία! Η αντίληψη αυτή συνοδεύεται από τη συμφωνία μεταξύ Αναστασιάδη – Έρογλου, από την οποία απουσιάζει η έννοια του ενιαίου λαού. Αντί αυτού τονίζεται ότι η εξουσία θα πηγάζει, από κοινού, από τους Ελληνοκυπρίους και τους Τουρκοκυπρίους. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι Τούρκοι έχουν τη δυνατότητα να δίνουν την περί δυο λαών ερμηνεία και περί των χωριστών πηγών εξουσίας και κυριαρχίας, η οποία ενισχύεται από τα χωριστά δημοψηφίσματα. Επί τούτου η ερμηνεία που δίδεται είναι αυτή της χωριστής αυτοδιάθεσης, δηλαδή του άρθρου 1 παράγραφος 2 του Χάρτη των Ην. Εθνών. Το δικαίωμα αυτό ασκείται από λαούς. Αυτά είναι που υποστηρίζει ο καλός Ακιντζί. Αυτά έχουν γίνει δεκτά και από την ελληνοκυπριακή πλευρά. Ο Τατάρ πάει ένα βήμα ή ακόμη και δυο παρακάτω. Και οι δυο πάντως δεν αποδέχονται την πλήρη αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων, συμφωνώντας με την Τουρκία, όπως και στο θέμα των εγγυήσεων.
Οι «φρόνιμοι» Ελληνοκύπριοι
Η πιθανή επανεκλογή Ακιντζί εμφανίζεται από τώρα ως ήττα για τον Ερντογάν, που ευνόησε τον Τατάρ, οπότε εμφανίζεται ο άνθρωπος της λύσης αφού υποστηρίζει τα ανωτέρω και ο Αναστασιάδης εκείνος που θα προβάλλει ενστάσεις λόγω των εγγυήσεων και του στρατού κατοχής. Επί τούτου μπορούν να επισημανθούν τα ακόλουθα: 1. Εάν ο Ερντογάν το αντιληφθεί ως ήττα, τότε ως πληγωμένο θηρίο θα γίνει πιο επικίνδυνος απ’ ό,τι στο παρελθόν. 2. Εάν το εκμεταλλευθεί, θα πιέσει και θα επιβληθεί της καταστάσεως για να περάσει, όπως πράττει ώς τώρα, μέσα από τον μετριοπαθή Ακιντζί, τις ακρότατες θέσεις του. Αυτό δεν συνέβη τα προηγούμενα χρόνια; Εκτός και αν υπάρχουν και αυτοί που πιστεύουν ότι στο Κραν Μοντανά ευθυνόταν ο Αναστασιάδης επειδή δεν δέχθηκε τις τουρκικές θέσεις για παραμονή τουρκικού στρατού για άλλα 15 χρόνια μετά τη λύση και με τον τουρκικό όρο ότι εάν ήμασταν «φρόνιμοι», όπως χαρακτηριστικά είπε ο Τσαβούσογλου, θα το συζητούσαμε εκ νέου…
Τα διαβατήρια και οι εκβιασμοί
Πέραν των ανωτέρω, υπάρχει μια συνεχής προσπάθεια απαξίωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας διεθνώς μέσω της υπόθεσης των «χρυσών διαβατηρίων». Ήδη, εκείνο που κυκλοφορεί και το οποίο βγήκε αρχικώς ως διαρροή από το ίδιο το Προεδρικό είναι ότι στην υπόθεση αυτή εμπλέκονται οι μυστικές Υπηρεσίες και δη ξένων χωρών όπως της Βρετανίας, της Τουρκίας και του Κατάρ για να πλήξουν την Κύπρο και μάλιστα διεθνώς, εντός της ΕΕ και αλλού. Για να επιβεβαιωθεί ο Ερντογάν ότι δεν είμαστε κράτος. Και ότι εδώ είναι, όπως κυκλοφορεί, το «κλεφτοκράτος» και δίπλα το ψευδοκράτος. Προς αυτήν την κατεύθυνση βοήθησε η χρόνια διαφθορά. Μας γνώριζαν καλά και ενήργησαν αναλόγως. Εάν λοιπόν ισχύουν όσα από το Προεδρικό και από αλλού αφήνονται να διαρρεύσουν, θα επιχειρηθούν και άλλοι εξευτελισμοί από τον Al Jazeera ή εάν κάποια βίντεο δεν θα βγουν προς τα έξω, αυτό θα αποτελεί εργαλείο εκβιασμών ενόψει συνομιλιών και λύσης. Ο Πρόεδρος οφείλει να ξεκαθαρίσει το σκηνικό άμεσα.
Οι κυρώσεις και το κλικ του Ερντογάν
Και ενώ αυτά συμβαίνουν στην Κύπρο, στο Καστελόριζο σεργιανίζει το «Ορούτς Ρέις» με τη συνοδεία έξι πολεμικών πλοίων, με τα ελληνικά απέναντι να παρακολουθούν από κοντά. Και οι Βρυξέλλες εκδίδουν αποφάσεις στα Συμβούλιά τους, που δίδουν τόπο στην οργή… Ζητούν ανάκληση της απόφαση για την Αμμόχωστο και αποφυγή κλιμάκωσης της έντασης στο Αιγαίο. Στην πράξη, όμως, δεν ιδρώνει τα’ αφτί του Ερντογάν. Άλλωστε, η επιβολή κυρώσεων δεν ήταν στην ουσία επιθυμητή ούτε από τη Λευκωσία ούτε από την Αθήνα. Η μεν Αθήνα θέλει διάλογο για να αποφύγει κλιμάκωση της κρίσης, η δε Λευκωσία έχει δεσμευτεί σε επανέναρξη συνομιλιών μετά τις λεγόμενες εκλογές στα κατεχόμενα. Και οι εταίροι γλιτώνουν από τους μπελάδες, δηλαδή τις κυρώσεις επί της Άγκυρας. Είναι, λοιπόν, κανείς που πιστεύει ότι θέλει η Λευκωσία κυρώσεις; Και να τις επιδίωκε, πώς θα επιμείνει μετά τη δέσμευσή της ότι θα πάει σε συνομιλίες και δη σε άτυπη Πενταμερή χωρίς καν να είναι εμπόδιο οι τουρκικές προκλήσεις στην Αμμόχωστο; Εφόσον η Αμμόχωστος δεν τίθεται ως θέμα πρόταξης για την επανέναρξη των συνομιλιών, δηλαδή ανάκληση τουρκικής απόφασης και επιστροφή της πόλης, θα αποτελεί εργαλείο εκβιασμού στην εξής λογική: Θα επικρέμαται πάνω από το κεφάλι του Προέδρου και της Κύπρου η απειλή ότι εάν δεν υποχωρήσουμε σε όσα λένε οι Τούρκοι και αποτύχουν οι συνομιλίες, τότε η άλλη πλευρά θα εποικίσει την Αμμόχωστο και θα εφαρμόσει τις ήδη ειλημμένες αποφάσεις της για την τουριστική και οικονομική ανάπτυξη της πόλης. Ο Ερντογάν, πάντως, αφού έλεγξε τις αντιστάσεις όλων, προχωρεί ακάθεκτος και αν κάνει ένα κλικ πίσω, οι πρώτοι που θα τον χειροκροτήσουν, ακόμη και θα τον θεοποιήσουν, όπως στον παρελθόν, είναι οι ημέτεροι… Και τότε είναι που θα βρεθεί πιεσμένος ο Πρόεδρος για να υποχωρήσει. Ακόμη και αν δεν θέλει…
Το μοντέλο της Κύπρου
Οι ΗΠΑ ανησυχούν για τα δικά τους συμφέροντα. Αφενός δεν θέλουν τη σύγκρουση Ελλάδας – Τουρκίας, αφετέρου επιδιώκουν να ενισχύσουν τη θέση τους στην περιοχή μας μέσω της αναβαθμισμένης Βάσης της Σούδας, και αυτών της Λάρισας, του Βόλου και κυρίως της Αλεξανδρούπολης, από την οποία θέλουν να ελέγχουν τα Δαρδανέλλια ώς την περιοχή της Κριμαίας μετά την αλλαγή του καθεστώτος και την κυριαρχία της Μόσχας. Το ερώτημα είναι το εξής: Η Έλλαδα έδωσε. Τι πήρε; Διπλωματική στήριξη και δη ρητορική; Είναι αυτή αρκετή; Αληθές είναι ότι ο τουρκικός στόλος δεν βρίσκεται σε διάταξη μάχης, αλλά προβάλλει την ισχύ του. Και στέλνει το μήνυμα ότι κουμάντο εδώ κάνει αυτός και η Τουρκία. Βεβαίως, η αλλαγή σχηματισμού μπορεί να συμβεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Γι’ αυτόν τον λόγο, τα ελληνικά πολεμικά σκάφη παρακολουθούν την κατάσταση. Άλλωστε, η διαχείριση το καλοκαίρι από τις Ένοπλες Δυνάμεις ήταν άψογη. Όμως, η ισχύς δεν έτυχε της ανάλογης διπλωματικής εκμετάλλευσης. Απόδειξη τούτου είναι τα εξής: Ενώ ο Έλληνας Πρωθυπουργός υποστήριζε ότι θα χρησιμοποιούσε όλα τα μέσα που διέθετε εάν παραβιαζόταν η ελληνική υφαλοκρηπίδα, τι εφηύρε για να υπαναχωρήσει; Ότι, δήθεν, δεν υπήρχαν στοιχεία πως το «Ορούτς Ρέις» πόντισε καλώδια. Ο θόρυβος από τις προπέλες δεν επέτρεπε την ασφαλή εξαγωγή συμπερασμάτων για τη δράση του τουρκικού ερευνητικού σκάφους. Άρα, εφόσον έπλεε σε διεθνή χωρικά ύδατα, και δεν υπήρχε παραβίαση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, δεν υπήρχε σοβαρή δικαιολογία για να εμποδιστεί ο πλους του. Τώρα, διά του Έλληνα Κυβερνητικού Εκπροσώπου, η Αθήνα λέει ότι δεν απεμπολεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα στα 12 ναυτικά μίλια, αλλά ότι μόνο στα 6 ν.μ. θα αντιδράσει. Συνεπώς, το «Ορούτς Ρέις» μπορεί να κινείται ανενόχλητο στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, κατά το μοντέλο της Κύπρου.
Ώς τη Σομαλία και ο θρόνος
Υπό τις ανωτέρω συνθήκες και με τον Ερντογάν να ισχυρίζεται ότι η Οθωμανική
Αυτοκρατορία τού παρέχει το δικαίωμα να φτάνει ώς τη Σομαλία, πώς θα προχωρήσει η Τουρκία σε σοβαρές συνομιλίες για λύση; Θα το πράξει μόνο εάν οι συνομιλίες και η λύση θα τον εδραιώνουν στο θρόνο του…
*Δρ των Διεθνών Σχέσεων
Σημερινή
Δημοσίευση σχολίου