6 -6- 1933: Η αποτυχημένη δολοφονική απόπειρα κατά του Ελευθερίου Βενιζέλου



Στις 6 Ιουνίου 1933, κι ενώ το πολιτικό κλίμα στη χώρα μας ήταν ως συνήθως τεταμένο, έλαβε χώρα στην Αθήνα απόπειρα δολοφονίας του Ελευθερίου Βενιζέλου, του μεγάλου Κρητός, που λατρεύτηκε και ταυτόχρονα μισήθηκε περισσότερο ίσως απ’ ό,τι οποιοσδήποτε άλλος πολιτικός της νεότερης Ελλάδας.

Αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που οι πολιτικοί αντίπαλοι του Βενιζέλου επιχειρούσαν να τον εξοντώσουν, να του αφαιρέσουν τη ζωή κάνοντας χρήση όπλων.

Είχε προηγηθεί η διαβόητη δολοφονική απόπειρα στο σιδηροδρομικό σταθμό της Λιόν, στο Παρίσι, τον Ιούλιο του 1920, σχεδόν αμέσως μετά την υπογραφή της θριαμβευτικής για την Ελλάδα Συνθήκης των Σεβρών, αλλά και η σαφώς λιγότερο γνωστή δολοφονική επίθεση εναντίον του Βενιζέλου στις Αρχάνες Ηρακλείου τον Αύγουστο του 1897.

Το πολιτικό σκηνικό στη χώρα μας το 1933

Η δολοφονική απόπειρα του 1933, που θα μας απασχολήσει στο παρόν άρθρο, ήταν απόρροια του πολιτικού σκηνικού που είχε διαμορφωθεί στη χώρα μας μετά τις εκλογές της 5ης Μαρτίου 1933, στις οποίες ο Βενιζέλος είχε ηττηθεί.

Την επομένη των εκλογών είχε εκδηλωθεί στρατιωτικό κίνημα υπό την ηγεσία του Νικολάου Πλαστήρα, που σκοπό είχε να αποτρέψει το σχηματισμό κυβέρνησης από το Λαϊκό Κόμμα του νικητή των εκλογών, Παναγή Τσαλδάρη.

Το εν λόγω κίνημα είχε αποτύχει, ο Τσαλδάρης, λίγες ημέρες αργότερα, είχε ορκιστεί πρωθυπουργός, ενώ ο κινηματίας Πλαστήρας είχε υποχρεωθεί να διαφύγει στο εξωτερικό.

Στις 15 Μαΐου 1933 ο Βενιζέλος είχε εκφωνήσει την τελευταία ομιλία του στη Βουλή, απαντώντας στις κατηγορίες των πολιτικών αντιπάλων του (ιδίως του Ιωάννη Μεταξά) περί εμπλοκής του στο αποτυχημένο κίνημα του Πλαστήρα.

Στο κατοπινό διάστημα, στους τρεις μήνες που ακολούθησαν μετά την πραξικοπηματική ενέργεια του Πλαστήρα, η ατμόσφαιρα παρέμεινε πολύ φορτισμένη, μολονότι ο Βενιζέλος δεν κατείχε πλέον την εξουσία.

Τα διαδραματισθέντα την 6η Ιουνίου 1933

Για τα διαδραματισθέντα στην Αθήνα τη νύχτα της 6ης Ιουνίου 1933 ανατρέχουμε άλλη μια φορά στο πολύτιμο αρχείο του δημοσιογραφικού οργανισμού μας, και πιο συγκεκριμένα στο φύλλο του «Ελευθέρου Βήματος» που είχε κυκλοφορήσει την επομένη, Τετάρτη 7 Ιουνίου 1933. 

Στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας, με πηχυαίους τίτλους, αναφέρονταν τα εξής:

«Η χθεσινή στυγερά απόπειρα δολοφονίας του κ. Βενιζέλου – Ομάς δολοφόνων επ’ αυτοκινήτου κατεδίωκε το αυτοκίνητον εφ’ ου επέβαινον ο κ. και η κ. Βενιζέλου επί 3 χιλιόμετρα μεταξύ Αμαρουσίου και Πτωχοκομείου πυροβολούσα – Ο κ. Βενιζέλος εσώθη, η κ. Βενιζέλου φέρει 4 τραύματα και ο ακόλουθός των πνέει τα λοίσθια – Η κυβέρνησις και αι Αρχαί επί ολόκληρον δίωρον ευρίσκοντο εν αγνοία του γεγονότος». 

Ολόκληρο το πρωτοσέλιδο του «Ελευθέρου Βήματος», όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, ήταν κατειλημμένο από σχόλια και ειδήσεις που αφορούσαν την εγκληματική ενέργεια κατά του Ελευθερίου Βενιζέλου, της συζύγου του και των συνοδών τους.

Η θέση του «Ελευθέρου Βήματος»

Ενδιαφέρον παρουσιάζει, κατ’ αρχάς, η θέση της ίδιας της εφημερίδας του βενιζελικού Δημήτρη Λαμπράκη, όπως αυτή αποτυπωνόταν σε κείμενο που βρισκόταν ακριβώς κάτω από τους προαναφερθέντες τίτλους του πρωτοσέλιδου. Από το κείμενο αυτό παραθέτουμε τα ακόλουθα αποσπάσματα:

Ομάς «αγνώστων», ως είθισται να λέγωνται, επιβαίνουσα αυτοκινήτου απεπειράθη χθες μεταξύ Αθηνών και Κηφισιάς να δολοφονήση τον αρχηγόν των Φιλελευθέρων και την κυρίαν Έλεναν Βενιζέλου. Επρόκειτο περί στυγεράς αποπείρας ωργανωμένης με την εγκληματικήν στρατηγικήν, την επιστημονικήν περίνοιαν, αλλά και την μαθηματικήν βεβαιότητα περί της ελλείψεως κάθε κινδύνου εκ μέρους των αρχών, που χαρακτηρίζει τους σημερινούς «γκάγκστερς». Αρκεί ν’ αναφέρωμεν το απίστευτον αυτόχρημα γεγονός ότι το αυτοκίνητον του οποίου επέβαινεν ο κ. Βενιζέλος μετά της συζύγου του παρηκολουθείτο επί 4 ολόκληρα χιλιόμετρα από το αυτοκίνητον των δολοφόνων –θα ελέγαμεν του εκτελεστικού αποσπάσματος– που έβαλε κατά συχνά διαστήματα εναντίον των δύο μεγάλων Ελλήνων.

Η στιγμή και η συγκίνησις που μας κατέχει –και πρέπει να συνέχη κάθε άνθρωπον που πονεί τον τόπον αυτόν– δεν επιτρέπει μακρά σχόλια. Θα είπωμεν μόνον τούτο: ότι κατόπιν της αδοκήτου οικτρότητος της χθεσινής νυκτός θέλομεν να ελπίζωμεν ότι ο κ. πρωθυπουργός θα συναισθανθή επί τέλους τας μεγάλας, τα ιστορικάς αυτόχρημα ευθύνας του και θα εγκαταλείψη κάθε ιδέαν περί ταξειδίου εις Λονδίνον, διότι η θέσις του είνε εδώ και όχι εις την αγγλικήν πρωτεύουσαν.

Ο πρωθυπουργός, ο οποίος επί μήνας τώρα, όταν μία και πλείονες της μιας φιλικαί του εφημερίδες επανελάμβανον με εκπλήσσουσαν συχνότητα ότι είνε αναγκαίον, ότι είνε απαραίτητον, ότι είνε επιβεβλημένον «να εκλείψη» ο ιστορικός αυτού αντίπαλος, δηλαδή επροπαγάνδιζαν με στυγνήν επιμονήν ένα ιστορικόν έγκλημα, ο πρωθυπουργός, ο οποίος παρά ταύτα δεν εύρε ουδέ λέξιν αποδοκιμασίας κατά των προπαγανδιστών του εγκλήματος φίλων του, ο πρωθυπουργός αυτός θα αισθανθή, τουλάχιστον, ελπίζομεν τας ευθύνας του και απέναντι της χώρας και απέναντι της ιστορίας, και μεταξύ των οικτρών φίλων του και του καθήκοντός του θα θελήση επί τέλους να σταθή εις το ύψος του τελευταίου.

Η πεντηκοντάς των σφαιρών που έθεσε διά μίαν ακόμη φοράν εις κίνδυνον την ζωήν του μεγαλειτέρου πολιτικού της νεωτέρας Ελλάδος και καθήλωσεν εις το κρεββάτι του πόνου την μεγάλην σύντροφον του βίου του, παρ’ ολίγον να πλήξη θανασίμως αυτήν την Ελλάδα, όπως κάποιαι άλλαι σφαίραι που ερρίφθησαν προ ετών εις τον «σταθμόν της Λυώνος» έρριψαν άπνουν την μεγάλην Ελλάδα.

Πώς διεπράχθη το έγκλημα

Όσον αφορά την καθαυτό δολοφονική επίθεση, το «Ελεύθερον Βήμα» περιέγραφε λεπτομερώς τα δραματικά γεγονότα που είχαν λάβει χώρα τη νύχτα της 6ης Ιουνίου 1933:

Χθες την 12 εσπερινήν ώραν ο κ. Βενιζέλος μετά της κυρίας του μετέβη εις Κηφισιάν, όπου εγευμάτισε εις την οικίαν του κ. Δέλτα. Εκ Κηφισιάς ανεχώρησαν δι’ Αθήνας την 11 1⁄4, καθ’ οδόν δε υπέστησαν δολοφονικήν επίθεσιν υπό τας ακολούθους περιστάσεις: Το αυτοκίνητον του κ. Βενιζέλου προηγείτο και κατόπιν αυτού ήρχετο το αυτοκίνητον της ασφαλείας του με σωφέρ τον Φίλιππον Μιχαλόπουλον. Επ’ αυτού επέβαινον οι κ.κ. Γυπαράκης, Μαρκάκης και Λεμπιδάκης. Το αυτοκίνητον του κ. Βενιζέλου διηυθύνετο παρά του σωφέρ Ιωάννου Νικολάου, εκ Κυνουρίας, και κατήρχετο με ταχύτητα 65 χιλιομέτρων. Παραπλεύρως του σωφέρ εκάθητο ο κ. Κουφογιαννάκης.

Όταν τα δύο αυτοκίνητα διήλθον του Αμαρουσίου οι σωφέρ αντελήφθησαν ότι όπισθέν των ήρχετο έτερον χωρίς όμως να υποψιασθούν ότι επέβαινον αυτού άνθρωποι με δολοφονικάς διαθέσεις. 

(Πηγή: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών & Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος»)

Μόλις έφθασαν μεταξύ Αμαρουσίου και Ψυχικού εις την στροφήν της δημοσίας οδού τα δύο αυτοκίνητα του κ. Βενιζέλου εδέχθησαν ομοβροντίαν πυροβολισμών παρά των επιβαινόντων εις το έτερον αυτοκίνητον. 

(Πηγή: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών & Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος»)

Το αυτοκίνητον των δολοφόνων ήτο ανοικτόν και επ’ αυτού επέβαινον 6-7 άτομα. Τόσον οι σωφέρ του κ. Βενιζέλου όσον και τα όργανα της ασφαλείας απήντησαν εις τους πυροβολισμούς, οι οποίοι διήρκεσαν περί το εν λεπτόν της ώρας. 

(Πηγή: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών & Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος»)

Οι δολοφόνοι, με την εντύπωσιν φαίνεται ότι επέτυχον του τρομερού σκοπού των, ότι επέτυχον την δολοφονικήν αποστολήν των και ότι ηχρήστευσαν τα αυτοκίνητα του κ. Βενιζέλου, διέταξαν τον σωφέρ των να κινηθή προς τας Αθήνας με αστραπιαίαν ταχύτητα, όπου και εξηφανίσθησαν. Οι οπίσθιοι φανοί του αυτοκινήτου ήσαν εσβεσμένοι. 

(Πηγή: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών & Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος»)

Το ζεύγος Βενιζέλου στον «Ευαγγελισμό»

Μετά τη δολοφονική επίθεση που δέχτηκαν, ο Ελευθέριος και η Έλενα Βενιζέλου μετέβησαν εσπευσμένα στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», όπου η δεύτερη υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση. Ιδού η σχετική περιγραφή από το «Ελεύθερον Βήμα»:

Ο σωφέρ του κ. Βενιζέλου Ιωάννης Νικολάου, παρ’ όλον ότι ετραυματίσθη σοβαρώς εις τον αριστερόν βραχίονα, κατώρθωσε να οδηγήση το αυτοκίνητον με ιλιγγιώδη ταχύτητα μέχρι του προαυλίου του «Ευαγγελισμού». Αφού εστάθμευσε προ της κεντρικής θύρας του «Ευαγγελισμού» ο σωφέρ κατήλθε του αυτοκινήτου και ειδοποίησεν αμέσως την υπηρεσίαν του νοσοκομείου, η οποία έσπευσε και παρέλαβε την κυρίαν Βενιζέλου και την ωδήγησεν εις το τμήμα του χειρούργου κ. Παπά. Η κυρία Βενιζέλου ανήλθε τας κλίμακας του νοσοκομείου υποβασταζομένη από τας νοσοκόμους και από τον ίδιον τον κ. Βενιζέλον. […] Οι διανυκτερεύοντες ιατροί του «Ευαγγελισμού» έσπευσαν και παρέσχον τας πρώτας βοηθείας εις την κυρίαν Βενιζέλου, την οποίαν ωδήγησαν αμέσως εις την αίθουσαν του χειρουργείου. Ειδοποιηθείς κατέφθασεν ο ιατρός κ. Παπάς καθώς και οι άλλοι ιατροί του «Ευαγγελισμού», οίτινες αφού έκαμαν ακτινογραφίαν των τραυμάτων της προέβησαν εις εξαγωγήν των σφαιρών.

Η κ. Βενιζέλου έφερε τέσσαρα τραύματα, εξ ων δύο εις τον αριστερόν γλουτόν, ένα εις το κάτω μέρος της αριστεράς κοιλίας και εν εκ σφαίρας αποστρακισθείσης εις την ράχιν. 

(Πηγή: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών & Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος»)

Καθ’ όλην την διάρκειαν της χειρουργικής επεμβάσεως η κ. Βενιζέλου διετήρησεν ακμαίον το ηθικόν της. […]

Καθ’ ον χρόνον η κ. Βενιζέλου εχειρουργείτο εις το ιατρείον, ο κ. Βενιζέλος παρέμενεν εις την αίθουσαν επισκέψεων του β’ ορόφου του «Ευαγγελισμού» εν μέσω των πρώτων προσδραμόντων εκεί φίλων του. Διετήρει αμείωτον την ψυχραιμίαν του, ζητών μόνον μετ’ αγωνίας πληροφορίας περί της καταστάσεως της κ. Βενιζέλου. […] 

(Πηγή: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών & Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος»)

Σημειωτέον ότι ο κ. Βενιζέλος δεν ετραυματίσθη εκ σφαίρας. Υπέστη μόνον ένα μώλωπα μάλλον ελαφρόν εις την δεξιάν παρειάν από θραύσματα πιθανώς των υέλων του αυτοκινήτου. Μετ’ ολίγον ο κ. Βενιζέλος κατήλθε μόνος του εις το χειρουργείον διά να παρακολουθήση την εξέλιξιν της καταστάσεως της κ. Βενιζέλου. Η επέμβασις ευρίσκετο προς το τέλος της και οι ιατροί επληροφόρησαν τον κ. Βενιζέλον ότι η σύζυγός του ευρίσκετο εκτός κινδύνου. Η κ. Βενιζέλου τού είπε:

– Δεν είνε τίποτε, μην ανησυχής.

 ΝΕΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ.

Πηγή: in.gr

Δημοσίευση σχολίου

Copyright © ΝΕΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ. Designed by John Tsipas